کوکوتی تی

فرهنگ وادب تالش

کوکوتی تی

فرهنگ وادب تالش

تومه کیله خزانه نشا زلیخا صبا ماسال تالش

باهاراومه وخت بجاره کاره
همه کارنی تاوه جان تاو کاره
دسو پا گیل دری جان بی قراره 
شو روز ندارع دیل ناجه داره
تومه کیله خزانه نشا
درزمان دیرین مردمان سختکوش تالش بعداز سیزده سال تما م هم وغمشان وفکرشان کشت وکار در مزارع برنجشان بود چون بیشترین امرار ومعاششان ازراه کشاورزی بود 
روی این اصل بعد از برداشت پاییزی از شلتوکی که مرغوب بود بعداز پاک کردن والک کردن از چند نوع صدری دم سیاه چمپا وانواع دیگر جدا کرده در چرخه هاییکه از کاه کلش درست کرده میریختند و با پریس طناب محکمی به سقف کوتی یا تلمبار آویزان میکردندتا از حمله گنجشک و موش ودیگر حشرات در امان باشد .
وبعداز سیزده سال این شلتوک یا تخمه ژه را از چرخه ها خارج می کردندو زنان پرتلالش تالش این ژه ها را در گوشه ای از کوتی یا تلمبار ریخته وبا آب ولرم آن رامی خیساندندورویشرا باگونی کنفی واطرافش را با ساقه شوند که یااقطی به فارسی است می پوشاندندوهرروز رویشرا اب ولرم میریختندورویش را میپوشاندند تا جوانه میزد 
این زنان زحمتکش چندین روز برای کندن این شوند در دورو اطراف واین محل آن محل می گشتند وبعد از جوانه زدن تومه کیله یا همان خزانه را که از قبل برا ی بردن تق کرده ژه یاجو جوانه زده اماده کرده بودند یعنی کف خانه های تومه کیله بعد از یک دست کردن خاک واب وخواباندن شوند وخاکستر تق کرده ژه را دران می پاشیدند وابش را بصورت ملایم در ان خانه های تومه کیله نگه می داشتند تا جوانه رشد کنند وتوم یا نشا برای کاشت آماده میشد 
ادامه دارد 
نویسنده متن زلیخا صبا