کوکوتی تی

فرهنگ وادب تالش

کوکوتی تی

فرهنگ وادب تالش

فرهنگ .نشست تات وتالش در چهارشنبه خاتون زلیخا صبا

یک سالگی چهارشنبه خاتون در نشست خرداد ماهِ نود وشش با حضور اساتید و علاقه مندان شعر و موسیقی و شاعران تالش و تات و گیلک در سالن دکتر رحمدل مجتمع فرهنگی خاتم الانبیای رشت در حالی برگزار شد که به همت بخش موسیقیِ این برنامه ، سرنانواز چیره دست گیلانی ، حسین دسترس به یاد دوست هنرمند خود ، حسین صابر، سرنانوازِ پیشکسوت و فقید تالش هنرنمایی کرد .
حسین صابر ویژه برنامه ی نوروز چهارشنبه خاتون را با صدای سرنای خویش بهاری کرده بود.
در همین راستا استاد یاشار دولتی کارشناس موسیقیِ برنامه در مورد اهمیت و جایگاه موسیقیِ بومی تالش و سازهایی چون سرنا و له له ی تالشی و لزوم حمایتِ فرهیختگان و اهالی هنر از این فرهنگ کهن، سخنانی ایراد کردند. 
در پی شعرخوانیِ شاعرانی که از نقاط مختلف تالش گرد امده بودندازجمله بانو زلیخا صبا ودکتر سبزعلیپور .امین رحمانی وسجاد رحمانی خانم شارمی ومینوامیر وزرتشت فتحی وجمعی از شاعرن تات وتالش و  دکتر محرم رضایتی تدوین "دستور خط و الفبای واحد تالشی و تاتی به نامعلیپ همواج" را به اهل ادب تالش و تات مژده دادند که توسط جمعی از اساتید و فعالان عرصه ادبیات و فرهنگ تالش و تات به ثمر رسیده است . 
چهارشنبه خاتونِ خرداد با هنرمندیِ بانوی عکاس تالش سرکار خانم لیلا خالقی به زیبایی ثبت شده است.

عکس ‏‎Zoleykha Saba‎‏

چهار شنبه خاتون زلیخا صبا ماسال تالش

چهار شنبه خاتون
چهار شنبه خاتون دختر بهار که ابتدا به میمنت ورودش بنفشه وپامچال به پیش واز می آیندوهمه جا عطر آگین میشود 
رسم بر این بوده وهست در تالش وماسال برای امدن وخوش امدگویی بهار ابتدا چهار شنبه خاتون که فرشته خیر وبرکت وسلامتی است به خانه ها بیاید ومژده آمدن بهار را بیاوردبنابراین مردم تا لش باوردارندتا قبل ا ز شب چهارشنبه سوری وامدن چهار شنبه خاتون باید محیط زندگی واطراف خودرا از گرد وغبار وآلودگی که مایه نکبت وفلاکت میشود پاک کرد وعقیده دارند در غیر این صورت چهار شنبه خاتون به این خانه ها نمی آید وقهر وغضبش نصیب این خانه ها میشود .پس خاک وکهنگی را باید از همه چیز دور کرد .
ابتدا خانه تکانی میکنند وشیرینی وحلوا درست می کنند ورخت ولباس نومیدوزند ودر غروب اخرین سه شنبه با روشن کردن وآتش زدن هفت مجموع بوته در هفت جا با گرما وروشنایی ونیت کردن وارزوی سلامتی برای خود وخانواده وپریدن از رویش وگفتن چمع زردی تع رابوبو ..اشتع سری مع را بوبو وبا هل هله وهفت بار پریدن این مراسم آتش تمام میشود .
در قدیم در شب چهاشنبه در چند ظرف آب جمع می کردند تا صبح فردا همه افراد خانواده با ان آب حمام کرده تا کسالت سال قدیم از تنشان بیرون برود غذای چهار شنبه سوری که باید از مواد غذایی سبزینه دار مثل ترشه تره وسبزی پلو وماهی بوده وهست وقبل از اینکه افراد خانوده از غذا بخورند از هرکدام مقداری را در کاسه می ریختند ودر یک مجمعه کوچک گذاشته در روی صندق برنج در ایوان خانه می گذاشتند تا چهارشنبه خاتون در نیمه شب می امده واز آن غذا می خورده ومی چشیده ودر عوض خیر وبرکت وشادی را نصیب ان خانواده میکرده است 
از بیاد مانده های رسوم چهار شنبه خاتون زلیخا صبا