گاز ویشون(دندان فشان)
یکی از رسم های زیبای مردم ماسال وتالش در گذشته وحال برای بچه ای که اولین دندانش نیش میزد ودر می امد گاز ویشون یا دندان فشان بوده وهست .
چون عقیده دارند که در امدن اولین دندانهای بچه بحدی درناک است که شیر مادرش از دماغش در میاید: وبچه با زبان بی زبانی می گوید که اگر مادرم میدانست که چه دردی دارم برای تسکین دردم از شیر مرغ وجان ادمیزاد حاضر میکرد:
این است که در چنین مواقعی بچه خیلی بی تاب ولج باز وبهانه گیر وگریان است وکلافه ووضیعت گوارشی بچه نیز بهم میخورد.
وخانواده های سنتی عقیده دارندکه با گاز ویشون ویا دندان فشان کردن وجشن گرفتن بااین درد مبارزه کرده ودندانهای بچه راحت تر در می ایدودرد ورنج بچه پایان می یابد ..
برای برگزاری این مراسم واماده کردن مخلفات جشن گاز ویشون برشته برزبرنج سرخ کرده یعنی اجیل محلی نقل وشیرینی ودیگر خوراکیها.. سفره ای پهن کرده وسایل را در رویش میگذارند.
وسایل شامل قرآن کتاب آینه قیچی شانه وچیز های دیگر وبچه را نیز در وسط سفره مینشانندویک روسری چهار گوش در سرش میگیرند واجیل محلی با آرزوکردن اینکه درد ش خوب شود ودندانش راحت در بیایدروی سرش میریزندوبعد بچه را تشویق میکنند که چیز های روی سفره را بردارد واگر بچه هر کدام از وسایل را اول از همه بردارد در اینده صاحب ان شغل خواهد شد مثلا اگر کتاب را برداشت در اینده شخصی مهم وبا سواد خواهد شد واگر قیچی را گرفت خیاط واینه را ارایشگرواگر مداد را برداشت نویسنده الا اخر....
متن از زلیخا صبا